Nieuws 2008


(30 december 2008) Het was de afgelopen nachten erg koud. Hier enkele minimumtemperaturen in thermometerhut opgetekend vanochtend om 7 uur op 29 december 2008 en 30 december 2008.


29/12 30/12
Koksijde -6,2 -6,5
Oostende -6,0 -6,5
Semmerzake -6,2 -5,6
Gent industrie -5,9 -6,1
Melle -5,6 -7,9
Ukkel -5,9 -5,9
Gosselies -7,9 -5,6
Deurne -6,7 -8,3
Zaventem -7,1 -7,0
Dourbes -8,4 -9,1
Retie -5,5 -7,8
Schaffen -4,6 -6,0
St-Hubert -7,1 -6,8
Diepenbeek -4,6 -8,2
Bierset -7,0 -5,6
Kleine Brogel -6,2 -9,8
Spa -5,6 -4,2
Mont-Rigi -6,1 -6,5
Elsenborn -6,9 -10,2

In de media verschenen op 29 december 2008 berichten over de koudste ochtend van het jaar. Met deze cijfers is het duidelijk dat zo'n uitspraak heel dubieus is. Uitspraken als "de koudste", "de natste", enz. zijn heel sterk plaatsgebonden.

Heel opvallend: op Mont-Rigi op 30 december 's ochtends om 8 uur een positieve temperatuur, PLUS 1,6 graden. Er is dus een serieuze inversie. Vandaar het smogalarm: de fijne stofdeeltjes stapelen zich op in de onderste lagen van de atmosfeer.



(16 december 2008) Het jaar 2008 wordt een warm jaar. Voorlopige statistieken van de WereldMeteorologische Organisatie WMO geven een gemiddelde wereldtemperatuur van 14,31 graden. Wel is het opvallend dat 2008 minder warm is dan de voorbije jaren.

Op zich is het niet abnormaal dat de gemiddelde wereldtemperatuur niet jaar na jaar stijgt. Er zijn immers naast de menselijke factor ook een heleboel natuurlijke factoren die ons klimaat beïnvloeden, o.a. El Niño en vulkaanuitbarstingen. Daarom vind ik het opvallend dat de temperatuur van 2008 door verschillende instanties wordt voorgesteld als "horende bij de top tien van warmste jaren ooit".

Inderdaad, 2008 staat op de tiende plaats. Maar je kan dus evengoed zeggen dat 2008 het koudste jaar was van de 21-ste eeuw (zie bijvoorbeeld de berichtgeving van BBC). Het lijkt wat op het verhaal van de Amerikaan en de Rus die als enigen deelnamen aan een wielerwedstrijd. Als je zegt dat de Amerikaan voorlaatste werd en de Rus eervol tweede, zeg je niks fout... maar het is niet echt eerlijk.

Er is niks mis met de temperatuurmetingen van de laatste jaren. Het menselijk broeikaseffect is wel degelijk een feit. Maar ik vind wel dat men de intellectuele eerlijkheid moet hebben om de zaken correct en neutraal voor te stellen.

De tien warmste jaren
1998 14,52°
2005 14,48°
2003 14,46°
2002 14,46°
2004 14,43°
2006 14,42°
2007 14,41°
2001 14,40°
1997 14,36°
2008 14,31°




(3 december 2008) De maand november was vrij somber. Vooral vanaf 14 november heeft de zon zich amper laten zien. In Ukkel noteerde men van 14 november 2008 tot en met 2 december 2008 welgeteld 6u35min zonneschijn.

Nu er elf maanden van het jaar voorbij zijn, kan je (heel voorzichtig en met de nodige marge) al uitspraken doen over het hele jaar 2008. Hoe december 2008 zal uitpakken, weten we niet. Maar als ik uitga van een "gemiddelde" decembermaand, kom ik uit op een rustig jaar met relatief weinig wind. Dat is een bevestiging van een tendens. Zie ook hier.

Als december 2008 normaal verloopt, zal het totale jaar 2008 zo'n 80 zonneschijnuren minder tellen dan een normaal jaar. De gemiddelde temperatuur ligt erg hoog in vergelijking met het gemiddelde, maar wel ongeveer een halve graad onder de recordwaarden van 2006 en 2007. En tenslotte zal 2008 natter zijn dan een gemiddeld kalenderjaar.

Nogmaals: dit zijn voorlopige berekeningen op basis van elf waargenomen maanden. Maar ik kan nu al vertellen dat er geen jaarrecords zullen sneuvelen - of er zou in december 2008 een nooit geziene zondvloed moeten komen.



(23 november 2008) Ik heb er al een hele week voor gewaarschuwd... en nog hebben veel mensen zich op deze zondag 23 november 2008 laten verrassen door het winterweer.

De sneeuwzone verplaatste zich van het westen naar het oosten. Om 19 uur vanavond schommelde de temperatuur in het Vlaamse binnenland rond het vriespunt. Aan de kust was het dan al +7 graden. Enkele sneeuwhoogten:

Gosselies 4 cm
Florennes 5 cm
Bierset 3 cm
Kleine Brogel 5 cm
Mont Rigi 23 cm

Vanaf dinsdag zal het geleidelijk zachter worden.



(11 november 2008) Zoals verwacht heeft het de voorbije 24 uur hard geregend en was er veel wind. De felste rukwind werd gemeten in Ukkel, nl. 94 km/h. Een weeramateur in Ransberg noteerde een windstoot van 95 km/h. Lokaal zijn we waarschijnlijk tot 100 km/h gegaan. De wegen lagen vanochtend vol met herfstbladeren, takken, omgewaaide verkeerspanelen enz. In Ravels waaiden enkele daken weg.

De regenzone verplaatste zich vrij snel van het westen naar het oosten. Tussen 19 uur gisterenavond en 13 uur vandaag werden volgende neerslaghoeveelheden in mm (dat is liter/m²) opgetekend.

Koksijde 30 mm
Oostende 29 mm
Beitem 26 mm
Semmerzake 17 mm
Gent industrie 24 mm
Melle 20 mm
Ukkel 11 mm
Deurne 11 mm
Zaventem 9 mm
Retie 6 mm
Schaffen 10 mm
Diepenbeek 9 mm
Kleine Brogel 11 mm

Op verschillende plaatsen was er wateroverlast, o.a. in Ieper, Zedelgem, Vilvoorde, Wezembeek-Oppem, Diksmuide, Woumen, Middelkerke, Zarren en Koekelare. De ongevallen in het verkeer bleven meestal beperkt tot blikschade, maar er waren ook enkele zwaargewonden en zelfs een dodelijk ongeval in Roeselare. Met 11 november was er gelukkig geen ochtendspits.



(29 oktober 2008) Het heeft afgelopen nacht op verschillende plaatsen voor de eerste keer gevroren. Ukkel was de uitzondering op de regel. De minimumtemperatuur bedroeg er +0,1 graad. Uitzonderlijk is de situatie zeker niet: in de tweede helft van oktober meten we meestal de eerste nachtvorst in thermometerhut.

Koksijde -0,9
Oostende -1,4
Beitem -0,8
Semmerzake -1,2
Melle -1,8
Deurne -2,6
Zaventem -0,6
Retie -1,8
Diepenbeek -1,9
Kleine Brogel -2,3
Elsenborn -2,6




(8 oktober 2008) We hebben er lang op moeten wachten, maar gisteren (7 oktober 2008) is het dan eindelijk gebeurd: een asteroïde die was ontdekt in de ruimte, is neergestort op aarde. Het gaat om het object 2008 TC3, dat op 6 oktober 2008 werd ontdekt in het kader van het Catalina Sky Survey in de VS.

Astronomen weten al lange tijd dat er naast de planeten en dwergplaneten nog een heleboel kleinere objecten rond de zon draaien. Er zijn ondertussen al meer dan 400.000 asteroïden ontdekt. De meeste daarvan bevinden zich op banen tussen Mars en Jupiter. Maar er zijn ook uitzonderingen, asteroïden die de baan van de aarde kruisen. Vaak gaat het om zeer kleine objecten, maar soms zijn er grotere kleppers bij. Ongeveer 65 miljoen jaar geleden knalde een asteroïde met een diameter van meer dan 1 km tegen de aarde. Het gevolg was een fameuze klimaatwijziging die o.a. de dinosaurussen deed uitsterven.

Er lopen nu allerlei projecten om alles zo goed mogelijk in kaart te brengen. Bedoeling is om een killer asteroïde zo snel mogelijk op te sporen. Als we tientallen jaren tevoren weten dat een object op de aarde zal terechtkomen, kunnen we tijdig maatregelen nemen. Maar tot 6 oktober 2008 was er geen probleem.

En dan kwam het object 2008 TC3. Het was onmiddellijk duidelijk dat de kleine asteroïde (geschatte diameter tussen 2 en 5 meter) op aarde zou terechtkomen. In de 19 uren voor het dramatische einde hebben nog heel veel beroeps- en amateur-astronomen nauwkeurige plaatsbepalingen gedaan, omdat via het Internet onmiddellijk alarm was geslagen. Uiteindelijk is 2008 TC3 in het noorden van Soedan als een gigantische vuurbol opgebrand, waarbij een energie vrijkwam gelijk aan ongeveer 1/10 van de atoombom op Hiroshima.

Collega Jacob Kuiper van het Nederlandse KNMI begeleidt de intercontinentale vluchten van KLM en kon de vliegtuigen ter plaatse op de hoogte brengen. Een KLM-vliegtuig zag op een afstand van meer dan 1300 km inderdaad een grote vuurbol in de aangegeven richting. Met een zgn. infrasound-detector in Kenya werd ook een signaal opgevangen. De vuurbol verscheen over een dunbevolkt gebied. Voorlopig zijn er nog geen andere waarnemingen van op de grond.

Het belang van deze inslag kan moeilijk worden overschat. Dit is de allereerste keer dat we een object detecteren in de ruimte, vervolgens berekenen dat het zal inslaan, en uiteindelijk heel precies de inslag waarnemen. Gelukkig ging het dit keer om een relatief klein object. Men schat dat om de paar maand een rotsblok van dergelijke omvang de aarde treft. In elk geval is het nu wel duidelijk: de aarde wordt bedreigd van uit de ruimte. We kunnen enkel maar hopen dat een grote asteroïde (meer dan 100 meter diameter) tijdig wordt opgemerkt.

Om de impact van een inslag aan te geven, gebruiken astronomen de Torino-schaal. Die geeft aan hoe ongerust je moet zijn over een object dat dichtbij komt.





(25 september 2008) De zon blijft de bron van alle leven. Zonder de zon zou het hier snel gedaan zijn. Logisch dus dat astronomen onze moederster heel goed in de gaten houden. Surf maar eens naar deze site voor adembenemende foto's en video's van de zon.

Voortdurend gebeuren er ook nieuwe ontdekkingen. De NASA deelde zopas mee dat de zonnewind heel wat kracht heeft verloren en op het laagste peil staat sinds de waarnemingen een halve eeuw geleden startten. De zonnewind bestaat uit elektrisch geladen deeltjes die met grote snelheid door de zon worden uitgestoten. Hij creëert een eerste barrière tegen de kosmische straling uit de diepten van het heelal.

Voor interplanetaire reizigers is het geen goed nieuws. De aarde zelf hoeft zich geen zorgen te maken: onze atmosfeer heeft nog andere beschermingsmechanismen om de kosmische straling te counteren. Wel bestaan er (controversiële) theorieën die een verband leggen tussen de zonnewind en het ontstaan van wolken op aarde. Op die manier zou het gedeeltelijk wegvallen van de zonnewind verantwoordelijk kunnen zijn voor klimaatwijzigingen op aarde.

Op de noordpool is de zomer voorbij en wordt het ijs nu geleidelijk dikker. De noordpoolkap was het kleinst in oppervlakte op 16 september 2008. Het record van 2007 werd (net) niet gebroken. Dit in tegenstelling tot eerdere alarmerende berichten die stelden dat de noordpool dit jaar helemaal ijsvrij zou zijn. Het blijft natuurlijk een zorgwekkende evolutie. Meer info vind je bij het National Snow and Ice Data Center (NSIDC.



(20 september 2008) In mei 2009 vertrekt Frank De Winne voor een tweede keer naar ruimte. Hij zal zes maand werken aan boord van het internationaal ruimtestation ISS. Naar aanleiding van de vlucht organiseert de Europese ruimtevaartorganisatie ESA twee wedstrijden. Jonge mensen tussen 6 en 12 jaar mogen zelf een T-shirt ontwerp maken dat Frank zal dragen tijdens de vlucht. De ESA is ook op zoek naar een originele naam voor de hele ruimtemissie van Frank.

Meer info vind je hier en hier. Het zou leuk zijn mocht een Vlaming één van de wedstrijden winnen!



(2 september 2008) De zomer van 2008 leverde 16 zomerdagen op, met dus een maximumtemperatuur van minstens 25 graden. In een normale zomer zijn er 17 zomerdagen. Tesamen met slechts één tropische dag (maximumtemperatuur van minstens 30 graden) tegenover normaal drie dagen verklaart dat ten dele waarom de mensen deze zomer zo "slecht" vonden. Voeg daarbij het feit dat de zomer nogal somber was: 504 uur zonneschijn tegen normaal 567 uur.

Van de collega's van Belgocontrol kreeg ik interessante gegevens over het weerstation Luchthaven Oostende. De gemiddelde temperatuur voor augustus 2008 bedroeg er 16,6 graden, een volle graad minder dan in Ukkel. Er viel 99 mm neerslag, dat is tien mm MEER dan in Ukkel.

In het licht van de recente beschuldigingen over de "slechte voorspellingen van de weermannen voor de kust" is het neerslagtotaal van augustus wel heel opmerkelijk ... ;-)



(28 augustus 2008) De weerkundige zomer 2008 (juni, juli en augustus) is bijna voorbij. Veel mensen vonden het ronduit een slechte zomer. De zonneschijnduur was inderdaad aan de lage kant, ruim 50 uur onder het gemiddelde. We hebben natuurlijk een slecht geheugen... met 459 uur zonneschijn was de zomer van 2007 nog ruim 50 uur somberder.

De gemiddelde temperatuur lag deze zomer iets boven de normale waarde van 17,0 graden, net zoals de zomer van 2007. Er is (net zoals vorig jaar) iets meer neerslag gevallen dan normaal. Maar records zijn er absoluut niet gesneuveld. Het was een eerder sombere, ietwat warme en natte maar voorts normale zomer.

Hoe komt het dan toch dat iedereen zo'n slecht gevoel heeft over de zomer van 2008? De zomers van 1977 tot 1980 bijvoorbeeld waren veel slechter... Wellicht zijn we té zeer verwend geweest door de extreme zomers van de laatste jaren. Van die uitzonderingen hebben we de regel gemaakt.

Bovendien gingen we de voorbije zomer in Ukkel maar één keer boven de tropische 30 graden-grens (op 31 juli 2008). In augustus kregen we (voorlopig) maar één zomerse dag (meer dan 25 graden), nl. 6 augustus 2008 met 28,7 graden. Alle andere augustusdagen haalden we geen 25 graden. In extremis zullen we nog wel van twee extra zomerse dagen kunnen genieten: zaterdag 30 augustus 2008 en zondag 31 augustus 2008. Wait and see!



(17 augustus 2008) Op 7 augustus 2008 is de vulkaan Kasatochi (Aleoeten eilanden ten westen van Alaska) uitgebarsten. Heel wat vulkaanstof werd door de explosie hoog in de stratosfeer geblazen, tot een hoogte van 17 km.

Het vulkaanstof zal waarschijnlijk nog maanden in de stratosfeer blijven en geleidelijk heel het noordelijk halfrond omspannen. Dat zorgt mogelijk voor kleurrijke zonsondergangen, zoals dat ook het geval was na de uitbarsting van de Pinatubo (Filippijnen) in 1991. Het stof vergroot de zgn. "global dimming". De kans bestaat zelfs dat als gevolg van vulkaanuitbarsting we tijdelijk wereldwijd een kleine afkoeling beleven. Maar daarover is het laatste woord nog niet geschreven.




(1 augustus 2008) Na de koele nationale feestdag van 21 juli kreeg ik van sommige mensen te horen dat "het blijkbaar wel meeviel met de opwarming van de aarde". Ik heb hen toen geantwoord dat je niet te snel conclusies mag trekken... en zie: juli 2008 was in zijn geheel een ietwat warme maand.

Britse onderzoeker beweerden enkele maanden geleden dat we in 2008 een natte en warme zomer zouden beleven. Het ziet er naar uit dat hun prognose zal kloppen. Let wel: zij deden geen uitspraak over het aantal uren zonneschijn. Dat was voor juni 2008 en juli 2008 aan de lage kant. Nu is het precies het aantal uren zonneschijn dat voor de meeste mensen een maat is voor de kwaliteit van een seizoen.

Moraal van het verhaal: voorzichtig met seizoensvoorspellingen...



(22 juli 2008) Na de relatief koele tweede decade van juli is de gemiddelde temperatuur voor juli voorlopig 0,7 graad onder de normaalwaarde gedoken. De media hebben het over een uiterst slechte zomer... maar dat is niet waar.

Enkel de zonneschijnduur zal in juli 2008 waarschijnlijk aan de lage kant blijven. Maar met de warme dagen in het verschiet zal de gemiddelde julitemperatuur de volgende dagen opnieuw stijgen. De kans is groot dat de maand juli in de statistieken zal verdwijnen als een iets te warme maand.

Hoe kan het dan dat we juli 2008 toch zo slecht ervaren, terwijl de maandstatistiek keihard het tegenovergestelde aantoont? Dat heeft ongetwijfeld alles te maken met de voorbije superzomers (meer info hier). In de maand juli was er de laatste jaren enkel in juli 2000 een echt negatieve uitschieter. Bemerk trouwens dat de gemiddelde julitemperatuur in 2007 ook "maar" 17,2 graden haalde.

Bovendien zijn de voorbije maanden en jaren geregeld temperatuurrecords gesneuveld. Een ietwat mindere periode wordt dan al snel als superslecht ervaren, terwijl het in feite ons geheugen is dat ons in de steek laat.

Eén ding is duidelijk: de Belgen wennen snel aan warme zomers!



(11 juli 2008) De weerkundige zomer is ongeveer halverwege en stelt voorlopig nog niet zoveel voor. Veel mensen klagen... maar in feite verloopt de zomer vrij normaal. De temperatuur scoort op dit ogenblik (11 juli) zelfs een ietsje beter dan gemiddeld. De zonneschijnduur valt perfect binnen de normaalwaarden. Enkel de neerslaghoeveelheid is aan de hoge kant.

Ondertussen hebben we wel nog altijd geen 30 graden en dus geen hittedagen genoteerd in Ukkel. De hoogste temperatuur maten we op 1 juli, toen het kwik in Ukkel 28,2 graden haalde. Voorlopig echter nog niet wanhopen: nog tot begin september kan het kwik de grens van 30 graden bereiken of overschrijden.

Ik ben even in de klimatologie gedoken. Het laatste jaar waarop in Ukkel geen 30 graden werd gemeten, was 1993. De andere recente jaren zonder hittedagen waren 1988, 1985, 1979 en 1974. Hierbij ook een lijstje met de hoogste maxima die in Ukkel werden gemeten sinds 1994.

1994 33,9
1995 34,0
1996 32,9
1997 31,9
1998 33,5
1999 30,7
2000 31,8
2001 32,7
2002 33,2
2003 33,8
2004 30,2
2005 32,9
2006 36,2
2007 30,9




(28 mei 2008) De regen van vandaag bevatte stof van de Sahara. Dat zorgde voor een dun zandlaagje, heel goed zichtbaar op de auto's.

De voorbije dagen is dat Saharazand (afkomstig van stofstormen) massaal opgepikt door de straalstroom. Op die manier is het zand duizenden kilometers getransporteerd. Met zuidelijke hoogtestromingen is het tot aan de Benelux geraakt, waar het prima condensatiekernen vormde voor de regen.

Het gebeurt wel vaker dat tonnen Saharazand op die manier tot in onze streken raken. Dat was o.a. het geval op 7 februari 1972, van 16 tot 18 september 1975, op 27 juli 1983, op 10 november 1984, op 7 mei 1988 en op 18 en 19 maart 2004.



(15 mei 2008) Zoals verwacht is het warme weer weggespoeld met een aantal stevige regen- en onweersbuien. Zoals steeds met zomerse buien waren de neerslaghoeveelheden erg ongelijk verdeeld over het land. In Kleine Brogel viel er tussen 8 en 20 uur maar liefst 30 mm neerslag, in Zaventem 13 mm, in Koksijde 5 mm en in Ukkel en Deurne minder dan 1 mm...

Ondertussen hebben de media uitgebreid bericht over de orkaan die Myanmar trof op 2 mei jl. Toch vrees ik dat deze catastrofe snel zal "vergeten" worden: het gaat namelijk niet om een westers land.

Doe zelf de test: iedereen herinnert zich de afschuwelijke orkaan Katrina die in augustus 2005 onder andere de stad New Orleans teisterde. Katrina was verantwoordelijk voor ongeveer 1.800 dodelijke slachtoffers.

Wie kent de naam van de orkaan die in Myanmar bijna 100.000 doden op zijn geweten heeft?

Nargis.

Nargis was 50 maal dodelijker dan Katrina.

De orkaan Stan was in 2005 een stuk dodelijker dan Katrina. Maar die doden vielen in Centraal-Amerika.



(5 mei 2008) Na een grillige maand april zijn de weerkaarten helemaal opgeklaard. Een zgn. omega-blocking zorgt ervoor dat de Atlantische storingen ons niet kunnen bereiken. Droge oostelijk landlucht staat garant voor veel zon, dikwijls blauwe hemels en aangename maxima van 20 tot 25 graden. 's Nachts koelt het nog goed af.

Er zijn ook nadelen aan dit weer. De hoge UV-index maakt duidelijk dat we ons voldoende moeten beschermen tegen de zonnestralen. Tussen 11 en 16 uur brandt de zon ongenadig. Een T-shirt, een hoedje, een beschermende zonnecrème, veel drinken, het zijn allemaal nuttige tips. Zeker jonge mensen lopen gevaar als ze dag in dag uit onbeschermd in de zon zouden spelen.

De luchtkwaliteit zal de volgende dagen niet fameus zijn. En wellicht verschijnt het eerste graspollen en start het hooikoortsseizoen.

Dat belet natuurlijk niet dat we mogen genieten. Trek er eens op uit met de fiets! Het zonnige en warme weer blijft bij ons tot na het weekend. Er zijn zelfs weercomputers die dit vroege zomerweer laten duren tot half mei...



(27 maart 2008) Maart 2008 wordt een uiterst natte maand. Tot nu toe verzamelden we in de Ukkelse pluviometer al 130 mm neerslag. Het neerslagrecord voor maart (sinds het begin van de waarnemingen in 1833) dateert van maart 1988, toen er 138 mm neerslag viel. Ook in maart 1836 en maart 1979 werd heel wat regen opgetekend. Het ziet er naar uit dat maart 2008 nog hoger zal eindigen in de tabellen, want de volgende dagen komen er nog wel enkele regenzones langs.

Voorts valt op dat maart 2008 een zeer sombere maand wordt.

Meer details over de klimatologie van maart vind je hier.



(23 maart 2008) Zoals verwacht was het vanochtend erg koud. Een wel erg speciale Pasen dit jaar!

Oostende -1,3
Semmerzake -2,6
Ukkel -2,3
Zaventem -2,6
Schaffen -3,2
Deurne -2,5
Diepenbeek -3,1
Kleine Brogel -5,3
St-Hubert -6,5
Elsenborn -7,0
Spa -7,2




(18 maart 2008) Vanaf vandaag starten we in het avondweerbericht met tiendaagse temperatuurprognoses.

Het Ensemble Prediction System (EPS) van Reading berekent dagelijks 51 temperatuurscenario's. In het weerbericht op één zullen we het meest waarschijnlijke scenario tonen. Op die manier kan je zelf in een oogopslag vaststellen hoe de temperatuur de volgende tien dagen zal evolueren. De grafiek toont in feite nog veel meer. Zo wijzen grote temperatuurschommelingen tussen dag en nacht dikwijls op een onbewolkte hemel en dus op helder weer.

Hoe betrouwbaar zijn deze prognoses? Om daarop een gepast antwoord te geven, zullen ook twee andere, extremere temperatuurscenario's zichtbaar zijn. Tachtig procent van de berekende temperaturen bevindt zich tussen de twee extreme temperatuurcurven. Zo kan de kijker snel zien in welke mate de computerprognose bruikbaar is. Zeker in de lente en de herfst is de betrouwbaarheid soms niet zo hoog.

Deze prognoses komen er op vraag van het grote publiek. De (experimentele) gegevens zijn beschikbaar sinds 2006. Ze tonen duidelijk de limieten van de voorspelbaarheid.



(10 maart 2008) Dit wordt een zeer onstuimige weerweek. Voor fietsers en voetgangers wordt het worstelen tegen felle zuiden- tot zuidwestenwind. Vooral tijdens hevige buien (met onweer?) zijn er rukwinden mogelijk tot 100 km/h, plaatselijk zelfs meer. Maar wat slecht is voor de ene, is dan weer goed nieuws voor de andere. De windmolens en de alternatieve energie beleven een topweek.



(3 maart 2008) In november vorig jaar werd ik door verschillende kranten gecontacteerd i.v.m. de verwachte superstormen. Superstormen!?!?!? Ik schrok even... Het bleek te gaan om "voorspellingen" van Piers Corbyn. De man beweerde dat we aan de vooravond stonden van een erg zwaar stormseizoen, met rukwinden tot 200 km/h en zelfs meer. Het was groot nieuws in de media, met veel paniek enzovoort.

Ondertussen weten we dat die superstormen er niet gekomen zijn. De voorspellingen van Corbyn zijn ondertussen wél gevolgd door andere weermensen. De voorbije maanden voorspelde Corbyn verschillende nieuwe superstormen, tweemaal een Elfstedentocht en een zeer extreme winter.

Kijk misschien even bij het klimaat van Ukkel naar de voorbije winter. Ik heb niet meteen schaatsers gezien. De winter 2007-2008 was inderdaad extreem... maar dan wel extreem zacht.



(29 februari 2008) Deze schrikkeldag geeft me de mogelijkheid om te fulmineren tegen de alomtegenwoordige dagrecords die door de media worden uitgebracht. Dagrecords hebben meteorologisch gezien immers nauwelijks iets te betekenen. Van een dagrecord een hoofdpunt van het nieuws maken is al helemaal onzinnig.

Stel dat het vandaag een superzachte dag zou worden, pakweg 21,2 graden in Ukkel. Is dat dan een dagrecord? Ja, want het jaar is 2008. Nee, want in 2001 was er een eerste maart met 21,6 graden.

De invoering van schrikkeldagen is per afspraak gebeurd. We hadden indertijd even goed een 32 juli kunnen invoeren, of een 31 juni. Meteorologisch gezien maakt dat geen enkel verschil. Maar de consequenties zijn enorm: wat voor een bepaalde dag wél een dagrecord is, is dat voor de daaropvolgende dag niet.

Temperatuurrecords zijn heel wisselend van plaats tot plaats. Zo mat men in één thermometerhut in Ukkel op 9 februari 2008 maar liefst 17,1 graad. Een andere Ukkelse thermometerhut op nauwelijks enkele tientallen meter afstand kwam niet hoger dan 16 graden.

Je kan dagrecords verkopen voor gemiddelde temperatuur, maximumtemperatuur, minimumtemperatuur, maximale en minimale zonneschijnduur, maximale en minimale luchtdruk, maximale en minimale gemiddelde windsnelheid, maximale windstoot, maximale regenhoeveelheid, maximale en minimale vochtigheidsgraad, enzovoort. En dat voor ongeveer 30 waarnemingsstations in België. En voor 365 dagen per jaar. Zelfs voor 366 dagen per jaar.

In totaal zijn er zoveel weerparameters die extreem kunnen uitpakken, dat er bijna geen dag voorbijgaat of ergens in België sneuvelt er wel één of ander dagrecord. Zeker als je niet verder speurt dan enkele tientallen jaren in het verleden.

Ik wens je een fijne schrikkeldag!



(3 januari 2008)
2007 11,52
2006 11,35
1989 11,26
2002 11,23
1990 11,21
2000 11,17
1999 11,14
2003 11,14
1994 11,06
2005 11,03
Het is nu officieel: 2007 was voor Ukkel het warmste jaar ooit. Dat record is volledig toe te schrijven aan de wonderlijke eerste helft van het jaar.

De winter 2006-2007 was recordwarm en ook de lente 2007 scoorde qua temperatuur een enorm record. Op dat ogenblik al was duidelijk dat 2007 in zijn geheel hoog in de tabellen zou eindigen. Zelfs als de tweede helft van het jaar normaal zou verlopen (en dat is inderdaad gebeurd), dan nog zou 2007 het lijstje aanvoeren.

Vele mensen begrijpen niet hoe 2007 toch nog recordwarm kon worden. Ze verwijzen dan naar de flauwe zomer, de normale herfst en naar de koudeperiode in december 2007. Dat bewijst nog maar eens dat we een heel slecht geheugen hebben: we onthouden weerfenomenen maar enkele weken en zijn meestal niet in staat te abstraheren naar een volledig jaar.

Dat is precies het addertje onder het gras: men denkt dat door het broeikaseffect het weer altijd warmer zal zijn. Dat is niet waar. Er zullen ook in de toekomst af en toe nog koudere perioden opduiken. Maar gemiddeld gesproken (en daar verschijnt de statistiek) zullen er in de toekomst heel geleidelijk aan meer warme perioden zijn en zal het aantal koude dagen kleiner worden.

Het lijstje hierboven toont de tien warmste jaren ooit in Ukkel. Opvallend is dat 1989 het "oudste" jaar is, ook al zijn de waarnemingen in Ukkel begonnen in 1833. En dat is natuurlijk geen toeval. Hier speelt het (menselijke) versterkte broeikaseffect.



(2 januari 2008) Als verwoed fietser (zie mobiliteit) ben ik vorig jaar begonnen met het bijhouden van het weer tijdens al mijn fietstochten.

In de literatuur vind je meldingen over het aantal regenminuten in België. We weten allemaal dat er heel veel regendagen zijn, maar het regent bijna nooit 24 uur aan één stuk. En dus heb ik vorig jaar nauwkeurig bijgehouden hoeveel minuten het tijdens elke fietstocht heeft geregend. En dat leverde buitengewoon interessante resultaten op.

In 2007 zat ik 420 uur op de fiets. Maar liefst 92% van de tijd was het droog. Gedurende 8% van de tijd regende het: motregen, slagregen, sneeuw, plasregen, ... Er was geen verschil tussen de ochtendritten en de avondritten.

Het klinkt ongelooflijk: iedereen denkt dat België een regenland is waar fietsers om de haverklap nat worden. Fout gedacht dus.



Terug naar beginpagina
Statistieken:
Online: 28
Vandaag: 1.327
Laatste week: 7.527
Pagina's: 40.719.388
sinds 15 aug 2010