Nieuws 2021
(17 augustus 2021)
We beleven een speciale zomer. De voorbije jaren werden we dikwijls geconfronteerd met droogte, met veel zon, met warmte, met hittegolven. Dit jaar is de weerkundige zomer duidelijk "anders".
De weerkundige zomer
begint op 1 juni en eindigt op 31 augustus. Nog twee weken te gaan dus, maar ik ben al eens in de statistiek gedoken om te kijken hoe speciaal de zomer 2021 is.
Het heeft ontzettend veel geregend. Gemiddeld valt er 's zomers in Ukkel 234 mm neerslag (gemeten over de periode 1991-2020).
Dit jaar zitten we al aan 361 mm regen. Het absolute record van natste zomer ooit sinds het begin van de
waarnemingen in Ukkel in 1833 is de zomer van 1992 met 365 mm. Dat record zal dus zeker gebroken worden.
Juni 2021
staat op de tiende plaats van natste junimaanden sinds het begin van de
waarnemingen in Ukkel in 1833. Juli 2021 haalt zelfs de vijfde plaats.
De gemiddelde temperatuur zal ongeveer 17,8°C bedragen. Nauwelijks vijf jaar geleden
(in de zomer van 2016)
was het frisser met een gemiddelde temperatuur van 17,5°C. Dat lijkt vreemd. Er is dit jaar
immers geen
hittegolf
geweest. Meer zelfs, we hebben dit jaar in Ukkel nog geen enkele
tropische dag
(maximumtemperatuur van meer dan 30°C) gehad.
De (voorlopig)
warmste dag
was 18 juni 2021 met 29,5°C.
Maar... we zijn blijkbaar al vergeten dat
juni 2021
erg warm was. Juni 2021 staat op de zesde plaats van warmste junimaanden ooit sinds het begin van de waarnemingen in Ukkel in 1833.
Door de klimaatopwarming lijkt het alsof de zomer van 2021 erg fris is... maar dat is dus onjuist. De zomer van 2021 zit qua temperatuur bijna perfect op het gemiddelde van de afgelopen 30 jaar.
De zomer van 2021 is in vergelijking met een gemiddelde zomer in de periode 1961-1990 zelfs één graad warmer.
In juli en augustus 2021 heeft de zon niet zo vaak geschenen. En dus is de weerkundige zomer aan de sombere kant. Ik schat dat we in vergelijking met een gemiddelde zomer een kleine honderd uur minder
zonneschijn zullen hebben. Maar dat is zeker geen record. In Ukkel houden we de zonneschijnduur bij sinds 1887. En er zijn zeker twintig weerkundige zomers die nog somberder waren dan de zomer van 2021.
Samengevat: de weerkundige zomer 2021 is recordnat, vrij somber en gemiddeld gesproken normaal qua temperatuur. De prijzen worden pas aan de meet uitgedeeld (per 1 september) maar de grote lijnen
zijn duidelijk.
De spreekwoordelijke inkt van dit artikel was nog niet droog of het record werd gebroken. En augustus duurt nog 14 dagen.
(17 juli 2021)
De "waterbom" van 14 en 15 juli 2021 was voor het oosten van het land een enorme natuurramp, met zelfs meer dodelijke slachtoffers dan tijdens de storm van 1953.
Tussen 13 en 15 juli 2021 viel in Jalhay 272 mm neerslag, Spa 217 mm, Mont Rigi 192 mm en Neu-Hattlich 189 mm. Gemeten over 48 uur zijn dat hoeveelheden die nog niet eens om
de 100 jaar voorkomen.
Het extreme weer draagt zeker ook de handtekening van de klimaatopwarming. In een warmere wereld kan de lucht meer waterdamp bevatten. Dat leidt tot een intensere hydrologische cyclus: langere
drogere periodes, maar als het regent, kan het harder regenen.
Een tweede reden om de waterbom te linken aan de klimaatopwarming, heeft te maken met het
stationaire karakter van de regenzone. In een opwarmend klimaat warmen de polen sneller op dan de evenaar. Het kleinere temperatuurcontrast tussen pool en
evenaar zorgt er voor dat
de straalstroom
meer gaat meanderen. Drukgebieden (en dus ook regengebieden verbonden aan depressies) kunnen daardoor langer ter plaatse blijven trappelen.
(21 mei 2021)
Er wordt veel geklaagd over de "slechte" lente die we dit jaar beleven. Velen (ook ik) hebben de indruk dat het een somber, koud en erg nat voorjaar is.
Gelukkig zijn er de waarnemingen van het KMI. Cijfers vertellen op weergebied meer dan gevoelens en indrukken.
De weerkundige lente bestaat uit de maanden maart, april en mei. Wat volgt, zijn dus nog geen definitieve cijfers.
De zon scheen in Ukkel al 464 uur. In een "gemiddelde" lente zijn er 464 uur zonneschijn. In 2020 was de weerkundige lente recordzonnig met bijna 741 uur zon.
Tot nu toe waren er in de weerkundige lente 2021 al 37 dagen met regen. In een normale lente zijn er dat 49.
Er viel in Ukkel al 131 mm neerslag. Het langjarig gemiddelde (1991-2020) bedraagt 188 mm.
De gemiddelde temperatuur voor deze lente bedraagt momenteel ongeveer 8,6°C. In een gemiddelde lente halen we 10,1°C. Fris, maar zeker geen record. Er bestaan tientallen
lentes met nog lagere temperaturen. Als je de combinatie april-mei neemt, wordt het wat frisser: dan is het 80 jaar geleden dat het nog zo fris was in een periode april-mei (gegevens van collega Hugo Mathues).
Hier vind je veel meer gegevens over het weer in de lente.
Om een koelere lente te vinden, moeten we terug naar 2013.
Meer details over het voorjaar 2013 en hoe de daaropvolgende zomer was, lees je hier.
Samengevat: we beleven een koele lente. Een heel contrast met het voorjaar 2020: dat was droog en zeer zonnig. Maar de lente 2021 zal geen records opleveren.
(24 februari 2021)
Het is uitzonderlijk zacht lenteweer. Vandaag noteerden we het vierde dagrecord voor maximumtemperatuur.
Nu ben ik een koele minnaar van temperatuur-dagrecords. De redenen hiervoor vind je hier.
De Nederlandse collega’s van het KNMI delen trouwens mijn mening.
Het wordt wel een stuk interessanter als je kijkt naar de verdeling van de temperatuur-dagrecords over het hele jaar.
Hier vind je het resultaat. Geen twijfel mogelijk: het is nu warmer dan vroeger.
Dat merk je dus ook aan de extremen, zowel voor minimumtemperatuur als voor maximumtemperatuur.
Hoe uitzonderlijk is het om vier dagrecords voor hoogste maximumtemperatuur op een rij te hebben? Dat blijkt in het verleden nog te zijn gebeurd.
Meer zelfs, er bestaan twee reeksen van vijf opeenvolgende dagrecords (van 24 april 2007 tot en met 28 april 2007, en van 29 september 2011 tot en met 3 oktober 2011)
en zelfs één reeks met zes dagrecords (van 5 oktober 1921 tot en met 10 oktober 1921). Toen werd er wel minder aandacht besteed aan dit fenomeen.
De media zijn de laatste jaren veel gevoeliger geworden voor extremen. Op zich vind ik dat een goede zaak. Maar het moet altijd gekaderd worden in het grote geheel.
Net zoals één zwaluw de lente niet maakt, mag je je niet blind staren op wat dagrecords.
Langs de andere kant is het natuurlijk wel zo dat de extremen passen in de globale opwarmingstrend.
Die is overduidelijk.
(9 februari 2021)
Gisteren en vandaag bleef het de hele dag vriezen.
Als de maximumtemperatuur negatief is, spreken we over een ijsdag. En we verwachten voor de volgende dagen nog meer vrieskou.
In de media is er heel veel aandacht voor deze koude winterperiode. Ik kreeg al vele telefoontjes van journalisten.
Zijn dit inderdaad heel speciale dagen? Hoe verhoudt deze winterprik zich tot
vroegere koudegolven?
Gemiddeld gesproken (gemeten over de periode 1991-2020)
telt een winter in Ukkel ongeveer 6 ijsdagen. Vandaag (9 februari) beleven we onze derde ijsdag van de winter. Op 9 januari 2021 was er immers al een eerste ijsdag:
de maximumtemperatuur in Ukkel bedroeg die dag -0,1°C.
We verwachten dat het tot vrijdag 12 februari 2021 overdag zal blijven vriezen. Dan zitten we dus aan 6 ijsdagen voor de winter 2020-2021. Is dat
veel?
Grasduinen in oude waarnemingen leert ons dat er vroeger ook koude periodes waren.
Hier vind je voor elke winter het totale aantal ijsdagen.
En dan zie je heel duidelijk dat de huidige winterperiode niet meteen uitzonderlijk is.
Er zijn dus winters met meer; met veel meer ijsdagen. De winter 2012-2013 was goed voor 16 ijsdagen. In de winter 1984-1985 telden we 24 ijsdagen.
Wil je een echt koude winter? In de winter 1962-1963 waren er 37 ijsdagen.
De gemiddelde temperatuur van 1 december 1962 tot 28 februari 1963 was
uitzonderlijk laag: -2,0°C.
Of neem
februari 1956. De gemiddelde temperatuur bedroeg in Ukkel -6,1°C. Dat was pas koud.
We zijn de laatste jaren veel gevoeliger geworden voor extremer weer. Een eeuw geleden deed men niet moeilijk om een ijsdag meer of minder. Maar met de
klimaatopwarming zijn koude periodes gemiddeld gesproken zeldzamer geworden. Het valt nu veel meer op als koning winter eens een vuist maakt.
Nog niet overtuigd?
Hier een grafiek met de koudste nacht voor elk winterseizoen in Ukkel
En dit zijn de laagste maxima gemeten voor elk winterseizoen in Ukkel.
Een lijst met de langste periodes met onafgebroken vrieskou in Ukkel vind je hier.
(1 januari 2021)
Wat nieuws over mijn site. Ik steek daar jaarlijks heel veel tijd, werk en geld in. Mijn site heeft geen reclame-inkomsten... De enige bedoeling is om
zoveel mensen zoveel mogelijk juiste informatie te geven.
En de inspanning loont. In 2020 kreeg mijn site ongeveer 700.000 individuele bezoekers
die ongeveer 1,9 miljoen pagina's opvroegen.
Er passeerde 2920 GB aan dataverkeer. Het meest gelezen pagina's zijn
de passages van het Internationaal ruimtestation ISS,
het klokje waar ik tot een miljard seconden tel,
de pagina over de prijs van telescopen,
de pagina over de kortste dag van het jaar,
de vragenrubriek,
en de klimaatpagina's.
Lezers vonden de
nachthemel
van de maand april het interessantst. Het grootste aantal bezoekers op mijn site noteerde ik in april 2020.
Ongeveer 85% van de lezers komt uit ons land, 10% uit Nederland en 5% uit andere landen.
Mijn
Twitter-account @frankdeboosere heeft ondertussen al meer dan 190.000 volgers.
Mijn
Facebook-pagina telt meer dan 26.000 volgers.
Mijn Instagram meteofrank wordt nu gevolgd door meer dan 26.000 personen.
Statistieken:
Online: 22
Vandaag: 347
Laatste week: 7.809
Pagina's: 40.723.093
sinds 15 aug 2010
