Wat is een supermaan?

Sinds enkele jaren berichten populaire media over de supermaan. De volle maan staat dan extra dicht bij de aarde en dat fenomeen zorgt voor een supergrote maan. Het genereert in de media heel veel heisa.

Maar is een supermaan echt wel zo super? En is ze zoveel groter? En zoveel helderder?


DE THEORIE


De maan draait rond de aarde in gemiddeld 27,32166155 dagen (een siderische maand). Omdat de aarde ook rond de zon draait, duurt de periode van nieuwe maan tot nieuwe maan (een synodisch maand, dus een volledige maancyclus) iets langer, nl. 29,530589 dagen.


Nu is de maanbaan geen cirkel maar een ellips. Tijdens het perigeum (kortste afstand tot de aarde) staat de maan op een afstand die varieert tussen ongeveer 356.000 km en 370.000 km.


Het apogeum (grootste afstand tot de aarde) schommelt tussen ongeveer 404.000 en 407.000 km. Eén volledige cyclus (van perigeum tot perigeum) duurt 27,554550 dagen en wordt een anomalistische maand genoemd.


Kortste afstand (perigeum) en verste afstand (apogeum) kunnen dus op eender welk moment in de maancyclus kunnen vallen.


Tussen de grootste en de kleinste afstand is er een verschil van ten hoogste 14 procent. Dat is met het blote oog nauwelijks zichtbaar. Ook de extra lichtkracht die een kortere afstand met zich brengt, is niet waarneembaar met het blote oog.


Data van enkele supermanen:

7 oktober 2025
5 november 2025 (de grootste van 2025)
4 december 2025


Gemiddeld om 412 dagen staat de volle maan wat dichter bij de aarde. Maar het verschil met de andere volle manen is klein. Bij een perigeum-springtij zal het water aan onze kust enkele cm hoger staan dan anders.


DE PRAKTIJK


Ziet de maan er veel groter uit tijdens een supermaan? Laag aan de horizon lijkt ze inderdaad heel dreigend. Maar dat heeft totaal niets met de afstand te maken. Elke laagstaande maan ziet er groot uit, in elke maanfase. Hoe dat komt, lees je hier.


Ik kan je verzekeren dat elke supermaan die hoog aan de hemel staat, er even "gewoon" uitziet als eender welke andere volle maan.


Niet overtuigd? Maak dan met je fototoestel en dezelfde lens een foto van elke opeenvolgende volle maan, en kijk dan eens of er een opname bij is waar de maan supergroot op staat ;-)

Het woord "supermaan" is duidelijk een hit. Men pakt nu ook uit met de term "micromaan" of "minimaan", als de maan in het apogeum staat.

Men heeft er blijkbaar veel voor over om normale verschijnselen die al voorkomen sinds het ontstaan van ons planetenstelsel te bombarderen tot super-evenementen.

Nog even en ze hebben het over een superzon en een microzon. Elk jaar begin januari staat de zon bijna 5 miljoen km dichterbij dan begin juli.

En als je het echt over grote variaties in afstand wil hebben: superMars en microMars en superVenus en microVenus...

GEVAAR of SENSATIE?


In sommige media wordt zelfs beweerd dat de volle maan in het perigeum verschrikkelijke rampen ( aardbevingen, vulkaanuitbarstingen, orkanen, wateroverlast ...) veroorzaakt. In 1979 bedacht een astroloog (geen astronoom) er een term voor: een supermaan.


Voor 6 mei 2012 werd er gesproken over een supermaan die problemen zou veroorzaken en groot en dreigend aan de hemel zou staan. In werkelijkheid was het een non-event dat in de astronomische almanakken (bvb. de Hemelkalender) nauwelijks aandacht kreeg.


Er is in het verleden uitgebreid onderzoek gedaan naar het verband tussen het optreden van rampen en het al dan niet dichterbij staan van de maan. Dat verband bestaat niet. Natuurlijk kan je altijd wel één of andere individuele gebeurtenis linken... maar er zijn dan ook heel veel rampen in de wereld.



Nog andere vragen?

Statistieken:
Online: 12
Vandaag: 14
Laatste week: 8482
Pagina's: 44232278
sinds 15 aug 2010