Zorgt de kernramp in Fukushima voor een radioactieve wolk boven België?
Het FANC (Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle) deelde op 1 april 2011 mee dat op verschillende meetplaatsen sinds 27 maart 2011 in het luchtstof sporen van Jodium (I-131) en Cesium (Cs-137) werden waargenomen, net op de grens van het detecteerbare.

Door de regen van 30 en 31 maart 2011 werd de lucht heel goed "gewassen" (zgn. washout) waardoor er in het regenwater uiterst minieme sporen van I-131 werden waargenomen.

"Gezien de lage concentraties van I-131 in de lucht en het regenwater en, rekening gehouden met de korte halfwaardetijd ervan, die slechts 8 dagen bedraagt (tijd die vereist is om 50% van de radioactiviteit te doen verdwijnen), moeten er door de Belgische bevolking geen bijzondere voorzorgsmaatregelen getroffen worden omdat het radiologisch risico van dit regenwater, zelfs bij inname ervan, onbeduidend is. Ook voor de landbouwzones, inclusief het vee, moeten er geen beschermingsmaatregelen worden getroffen. Deze situatie houdt tot op heden dus geen enkel milieu- of gezondheidsrisico in, zelfs wanneer ze nog een tijd blijft voortduren." Aldus het FANC.

In de TELERAD-metingen zie je dat er geen enkel gevaar is voor de volksgezondheid.

Een interessant artikel over de verspreiding van de radioactiviteit van Fukushima over de hele wereld vind je hier.


Veel mensen maken zich zorgen over de radioactieve wolk afkomstig van de kernramp van Fukushima. Mogen we nog buitenkomen? Wat met de groenten als het regent? Moeten we jodiumpillen innemen?


Wat radioactiviteit precies is, vind je hier. Een artikel over ons radioactief verleden leert ons dat het probleem vroeger veel en veel erger was. De grafiek hiernaast spreekt boekdelen. En Tsjernobyl ligt nog vers in ons geheugen.

We weten nog steeds niet hoeveel radioactieve deeltjes er zijn vrijgekomen in de kernramp van Fukushima. De INES-schaal (International Nuclear and radiological Event Scale) geeft Tsjernobyl de maximale score (7). Fukushima werd oorspronkelijk ingeschat op score 4. Gaandeweg is dat bijgesteld naar 5 en 6 op de INES-schaal, en op 12 april 2011 ging het naar de maximale score (7).

Een dagelijkse update van de Fukushima-ramp vind je op de site van het IAEA, het International Atomic Energy Agency.



Verdunnen, verdunnen en nog eens verdunnen

Een radioactieve wolk wordt opgenomen in de luchtcirculatie en (afhankelijk van de hoogte) meegevoerd door de windrichting die heerst op die hoogte. Gemiddeld gesproken heerst tussen de 30ste en de 60ste noordelijke breedtegraad een westcirculatie. De wolk drijft dus in oostelijke richting.

Nu worden de luchtlagen zeer goed gemengd. De concentratie van de radioactieve wolk wordt dus kleiner naarmate hij zich uitbreidt over een groter gebied. Bovendien doet regen de radioactieve deeltjes neerslaan (de zgn. wash-out).

De wolk van Fukushima is de Stille Oceaan overgestoken, dat is de grootste oceaan van de wereld (oppervlakte 165.200.000 km²). Heel kleine restconcentraties werden enkele dagen later gemeten aan de westkust van de Verenigde Staten.

Vervolgens ging het over het Amerikaanse continent en over het noordpoolgebied. Via IJsland ging het vervolgens terug naar de Atlantische Oceaan. Maar je kan dan al lang niet meer van een "wolk" spreken: alles is (na een reis van meer dan tienduizend kilometer) wel heel erg verdund. Volksgezondheid en voedingsmiddelen worden bij ons ab-so-luut niet bedreigd.


Er zijn heel wat andere vervuilende rookpluimen van grote industrielanden die jaar in, jaar uit giftige stoffen uitbraken: stikstofdioxide, koolmonoxiden, zwaveldioxide, fijn stof, benzeen, polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's), vluchtige organische stoffen (VOS), zware metalen (lood, zink, arseen, cadmium), en nog veel meer (o.a. dioxines). Ook die wolken verspreiden zich over heel de aarde.

In feite is het maar goed dat de lucht wordt gemengd. Anders waren onze steden (en zeker onze industriegebieden) totaal onleefbaar.



Chinese kernbom uit 1976

Radioactiviteit afkomstig van Fukushima kan en zal uiteindelijk ons land inderdaad ons land bereiken: lucht wordt nu eenmaal goed gemengd. Maar van een radioactieve "wolk" kan je dan al lang niet meer spreken.

Een vergelijking. Op 26 september 1976 liet men in China (Lop Nor) een atoombom van 200 kT exploderen in de atmosfeer. Zo'n atoombom is een behoorlijke knaap, een verschrikkelijk wapen, oneindig veel straffer dan een Fukushima-ongeval en meer dan tien maal krachtiger dan de atoombom op Hiroshima.

Van 4 tot 12 oktober 1976 maten we in België toen licht verhoogde waarden van de radioactiviteit (tot 70 mBq/m³). Meer zelfs, van 21 oktober 1976 tot 2 november 1976 kwam de Chinese wolk een tweede keer langs boven België. De wolk had ondertussen een rondje rond de wereld gemaakt. Bij mijn weten heeft die ene Chinese kernexplosie niet gezorgd voor paniek in de media. Hiernaast zie je het evenement van dag tot dag grafisch uitgebeeld. Onthoud: 1000 mBq = 1 Bq.
In de gemiddelde maandgrafiek hierboven zie je wat oktober 1976 en november 1976 betekenden...



Een adembenemende proef

Het Nederlandse K.N.M.I. (De Bilt) heeft eens een (theoretische) proef gedaan, waarbij ze twee luchtdeeltjes een jaar lang volgden. Dat "volgen" betekende dat men dagelijks met supercomputers en wiskundige atmosfeermodellen uitrekende waar de virtuele deeltjes zich bevonden.

En wat bleek? Een luchtdeeltje legt op een jaar tijd meer dan 300.000 km af. Soms bevindt het zich op een hoogte van meer dan 10 km. Dan weer wordt het helemaal naar de onderste lagen van de atmosfeer gevoerd. In één jaar tijd reist een luchtdeeltje kriskras de hele aarde rond.

Nu zijn er on-ge-loof-lijk veel luchtmoleculen. Telkens als een mens uitademt, blazen we ruwweg één triljard luchtmoleculen de atmosfeer in. Voor alle duidelijkheid: één triljard is 1.000.000.000.000.000.000.000 , jawel, een één met 21 nullen. We ademen 12 tot 15 keer per minuut en dus meer dan 15.000 keer per dag. Al die luchtmoleculen worden in de loop der jaren heel goed gemengd en verspreiden zich zo gelijkmatig over de hele aarde.

Het resultaat is ronduit verbluffend. Telkens we lucht inademen, zitten daar luchtmoleculen bij die vroeger "gepasseerd" zijn bij Wolfgang Amadeus Mozart. Of Julius Caesar. Of Alexander de Grote. Luchtmoleculen van Hiroshima, van Seveso, van 9-11, van Adolf Hitler.

Op basis van deze grote getallen en het feit dat alles supergoed wordt gemengd, zal je de volgende dagen, weken, maanden en jaren zeker ook Japanse lucht inademen. Maar panikeren is voor België niet nodig. Voor Tokio liggen de kaarten natuurlijk anders.

Ik zou in ons land wel uitkijken met de rook van sigaretten...



Nog andere vragen?

Statistieken:
Online: 30
Vandaag: 1.167
Laatste week: 7.482
Pagina's: 40.718.867
sinds 15 aug 2010